Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΑΜΘ) είναι μία από τις περιφέρειες της Ελλάδας. Αποτελεί το δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησηςπου καλύπτει το βορειοανατολικό άκρο της χώρας, δηλαδή το ανατολικό τμήμα της Μακεδονίας και ολόκληρη τη Θράκη. Περιλαμβάνει επίσης δύο μεγάλα νησιά του Θρακικού Πελάγους, την Θάσο και την Σαμοθράκη.
Πληθυσμιακά στοιχεία
Ο πληθυσμός της περιφέρειας ανέρχεται σε 608.182 κατοίκους, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη απογραφή της ΕΛ.ΣΤΑΤ. (Ελληνική απογραφή 2011). Πρωτεύουσά της είναι η Κομοτηνή και μεγαλύτερη πόλη η Αλεξανδρούπολη. Αποτελεί την περιφέρεια με τη μεγαλύτερη παρουσία στρατού, λόγω της γειτνίασης με την Τουρκία. Μια ακόμα ιδιαιτερότητά της είναι πως συμπεριλαμβάνει συμπαγείς κοινότητες Τουρκογενών, Πομάκων και μουσουλμάνων Ρομά. Οι τρεις αυτές ομάδες συγκροτούν από κοινού τη Μουσουλμανική Μειονότητα Ελλάδος, τη μόνη αναγνωρισμένη μειονότητα στη χώρα. Ο ακριβής αριθμός των μελών της δεν είναι γνωστός, αφού οι τελευταίες απογραφές έπαυσαν να περιλαμβάνουν το θρήσκευμα, αλλά υπολογίζεται μεταξύ 100-150.000 κατοίκων. Ο μουσουλμανικός πληθυσμός της διαμένει κατά κύριο λόγο στα ορεινά των περιφερειακών ενοτήτων Ξάνθης, Ροδόπης και στο δυτικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Έβρου.
Γεωγραφία
Η περιφέρεια απλώνεται στον νότιο ορεινό όγκο της οροσειράς της Ροδόπης με λοφώδεις εξάρσεις κατά περιοχές ή μεμονωμένα όρη όπως τα Παγγαίο και πεδιάδες κοντά στις παραθαλάσσιες περιοχές και στις εκβολές των σημαντικών ποταμών της, του Νέστου, του Έβρου και του Άρδα, που πηγάζουν στην Βουλγαρία. Τα δύο νησιά της, είναι κατά κύριο λόγο ορεινά. Στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας δεν υπάρχουν πολλές λίμνες, σε αντίθεση με τις άλλες περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας. Η κυριότερη είναι η λιμνοθάλασσα της Βιστωνίδας και οι γειτονικοί υδροβιότοποι και οι λιμνοθάλασσες του Δέλτα του Έβρου, καθώς και οι τεχνητές λίμνες του ποταμού Νέστου, Θησαυρού και Πλατανόβρυσης.
Προστατευόμενες φυσικές περιοχές
Η περιοχή της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης ξεχωρίζει για τους πολλούς και σημαντικούς φυσικούς βιοτόπους της. Οι βιότοποι αυτοί, που έχουν επισημανθεί και καταγραφεί μέσω του προγράμματος Natura 2000 με την προοπτική να προστατευτούν, είναι οι παρακάτω:
Βουνά
- Παπίκιο (Νομός Ροδόπης)
- Χαϊντού της οροσειράς Κούλας (όρια με Βουλγαρία)
- Φρακτό (Ζαγκραντένια) Ροδόπης (όρια με Βουλγαρία)
- Ελατιά (Καρά Ντερέ) Ροδόπης
- Φαλακρό Δράμας
- Όρβηλος (όρια με Βουλγαρία)
- Μενοίκιο όρος (όρια με περ. ενότητα Σερρών)
- Όρη Βροντούς (όρια με περ. ενότητα Σερρών)
- Παγγαίο όρος
- Σάος Σαμοθράκης
- Υψάρι Θάσου
Όλα τα παραπάνω βουνά φημίζονται τόσο για την πανίδα, όσο και για τη χλωρίδα τους.
Υγρότοποι
- Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου
- Ισμαρίδα και λιμνοθάλασσες Κομοτηνής
- Λίμνη Βιστωνίδα και Πόρτο Λάγος
- Δέλτα Νέστου
Αυτές οι τέσσερις περιοχές είναι γνωστές για την πλούσια ορνιθοπανίδα τους και θεωρούνται υγρότοποι διεθνούς σημασίας με βάση τη Σύμβαση Ραμσάρ.
Άλλες περιοχές: Στενά Νέστου. Πρόκειται για χαράδρα με μεγάλο βοτανικό και αισθητικό ενδιαφέρον.
Εθνικά Πάρκα
- Εθνικό Πάρκο Ροδόπης. Περιλαμβάνει τα όρη Χαϊντού και Κούλα, το δάσος Φρακτού και την περιοχή Ελατιάς.
- Εθνικό Πάρκο Δέλτα Έβρου. Περιλαμβάνει το Δέλτα του Έβρου.
- Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. Περιλαμβάνει το Δέλτα του Νέστου, τη λίμνη Βιστωνίδα, τη λίμνη Μητρικού (Ισμαρίδα) και τις λιμνοθάλασσες της Ροδόπης.
Οι εξής περιοχές τυγχάνουν προστασίας:
- Αισθητικό Δάσος Στενών Νέστου (έκταση 2.800 στρέμματα).
- Προστατευόμενο Φυσικό Μνημείο Φρακτού (έκταση 5.500 στρέμματα). Είναι γνωστό και ως Παρθένο Δάσος Ροδόπης.
- Προστατευόμενο Φυσικό Μνημείο Τσίχλας Χαϊντούς (έκταση 180 στρέμματα).